Interview met illustrator Maria Dek

Deze week verschijnt In het bos van Maria Dek bij Uitgeverij BOYCOTT. Dit prentenboek bevat prachtige aquarellen die de wondere wereld van het bos tot leven brengen. De natuur is een terugkerend thema in alle prentenboeken van Maria Dek.

Van waar ben je afkomstig en waar woon je nu?
Ik ben afkomstig van Polen. Sinds mijn 19de heb ik op verschillende plaatsen in Polen en Europa gewoond. Twee jaar geleden verhuisde ik samen met mijn man naar Bialowieza, een klein dorpje in het midden van het oudste bos in Europa. We wonen zo goed als in het Nationale Park!

Waar ben je momenteel mee bezig? Werk je aan een nieuw boek?
Momenteel doe ik het wat rustiger aan, omdat ik onlangs moeder ben geworden van een zoontje, Julian. We hebben erg veel plezier samen! Als ik toch eens vijf minuutjes voor mezelf heb, ben ik een nieuw boek aan het schetsen met tekst van Davide Cali.

Je hebt Schone Kunsten gestudeerd in Londen en Warschau. Denk je dat deze opleidingen je hebben geholpen om een illustrator te worden?
Door mijn opleidingen aan beide universiteiten ben ik zeker dat ik een illustrator wil zijn. Het is moeilijk om te zeggen of de opleiding heeft bijgedragen aan mijn creativiteit, maar ik ben zeker dat zonder mijn Schone Kunsten-opleidingen, ik geen full-time illustrator zou zijn.

Hoeveel werk je? Hoe kan je zo productief zijn?
Ik hou van wat ik doe en mijn werk maakt me erg gelukkig. Voordat ik moeder werd, bracht ik elke dag zes tot negen uur door in de studio. Het creatieve proces zoals verhalen verzinnen, de personages en de ideeën — dat is een job die elk uur van de dag in beslag neemt.

Waar haal je je ideeën voor jouw boeken?
Ik hou mijn ogen open, ik organiseer veel workshops voor kinderen en ik probeer te observeren wat hen bezighoudt, wat hen gelukkig maakt, wat hen interesseert. Daarnaast spendeer ik heel veel tijd in de natuur en het is absoluut mijn nummer één inspiratiebron. De ideeën voor de boeken zijn een soort van antwoord van mijn ziel en gevoelens op de verbeelding van kinderen.

De personages en de ideeën — dat is een job die elk uur van de dag in beslag neemt.

Je hebt ook gewerkt met Davide Calì. Verandert jouw manier van werken wanneer je niet zelf de schrijver bent?
Zeker! De manier van denken over het boek is volledig anders wanneer ik werk met afgewerkte tekst. Wanneer ik de tekst krijg, is het creatieve proces gebaseerd op de frames van het verhaal. Ik werk graag samen met Davide omdat de framesvan zijn verhalen mij heel vrij doen voelen. Wanneer ik zowel de illustrator als de schrijver ben, worden de eindversie van de tekst en de illustraties op hetzelfde moment gecreëerd. Dat is extreem tijdrovend omdat ik altijd een manier probeer te vinden om de tekst beter te maken, meer emotioneel, meer oprecht, meer to the point. Na elke aanpassing moet ik opnieuw nadenken over de illustratie, waardoor het proces zo eindeloos blijft doorgaan.

In jouw verhalen en tekeningen is een band met natuur altijd duidelijk. Hoe vind jij dat tekenen en natuur in relatie staan tot elkaar?
Het gaat niet over tekenen op zich, het gaat over onze manier van leven. Ik geloof heel sterk dat natuur en de relatie met een andere persoon de grootste waarden zijn over de hele wereld. En dit idee geef ik mee aan kinderen.

Hoe kwam het idee van Waar is Malo? tot stand? In veel van je boeken kies je voor dieren als personages.
Ik wou het idee over “sorry zeggen” verkennen. Dat is zeer moeilijk! Ik dacht aan een specifiek moment tijdens het opgroeien dat we ons voor de allereerste keer verontschuldigen. Ik probeerde aan te tonen dat deze ervaring geweldig is, zodat jonge lezers zouden begrijpen dat toegeven dat we fouten maken een grote opluchting kan zijn.

Hoe denk je dat dit kinderen helpt om empathie te tonen tegenover de personages? Zou het anders zijn als ze werden gepresenteerd als mensen?
Ik hou ervan om dieren te schilderen en het is veel gemakkelijker voor mij om alle emoties te tonen wanneer ik dieren als personages gebruik. Het is gewoon mijn manier om de wereld weer te geven.

Denk dat prentenboeken een morele boodschap moeten bevatten? Denk je dat een jonge lezer er iets uit moet leren? Ik vraag dit omdat in In het bos, meer poëtisch en beschouwend lijkt, en Waar is Malo? eerder een specifieke boodschap bevat.
Ik vermijd het om lessen mee te geven in mijn boeken. Als er al een morele boodschap is, moet die gemakkelijk en leuk zijn om op te nemen.

Wie of wat beïnvloedt jou het meest?
Andere illustrators, artiesten en schrijvers. Ik hou van naïeve artiesten zoals Grandma Moses, Nikifor. Ik hou van Henri Rousseau, Frida Khalo, Olga Boznanska, maar toch: de natuur en het observeren van kinderen zijn mijn grootste inspiratiebronnen. Ik hou ervan om poëzie voor te lezen aan kinderen — het is zo een moeilijke kunst om te creëren!

Als je drie van je favoriete prentenboeken moest kiezen, welke zouden dat dan zijn?
Oh nee, vraag me dat alsjeblieft niet! Ik heb een muur vol rekken met kinderboeken en de meeste van hen waren of zijn mijn favoriet.

Waaruit bestaat een goed prentenboek volgens jou?
Waarheid. Kinderen zijn de meest veeleisende ontvangers van kunst, van de wereld. Als iets vals is, zullen ze het merken vanaf het eerste moment.